Türkiye?de popüler kültürün önemli parçalarından biri olmuş ve olagelen Arabesk hakkında bu yazdığım kaçıncı yazı bilemiyorum. Ama hedef olarak bu kavramı seçtiğim ve deşmeye yemin ettiğim ilk yazı sanırım?Evet evet ilk?


   Özellikle 1980 sonrası yaşanan derin kültürel dönüşüm sırasında en çok karşımıza çıkan kavramlardan birisi , ilk önce bir müzik türü olarak çıkan ardından yaşamın tüm alanlarına nüfuz eden ilginç bir cansız organizma diyebiliriz?Türkiye?nin modernleşme ve kentleşme sorunlarının doğurduğu en garip çocuktur aslında arabesk?Aslında Arabesk müziğin piyasaya girişini 1940?lı yıllara kadar götürebiliriz?ama bir sorunsal olarak gündeme gelmesi 1980 sonrasında olmuştur?


   Efendim 1934 yıllarında tabii ülkemiz yeni kurulmuş ve bazı kararlar alınmıs ,alınıyor ve alınacak gibi bir ruhiyat sözkonusu?o dönemde alınan önemli kararlardan birisi de , radyolarda Türk musikisi yerine 2 yıl boyunca batı müziği çalınsın şiarının benimsenmesi imiş?Hal böyle olunca bizim millet de dadanmış arap radyolarına?ve tınılar ordan bizim işitsel dünyamıza akmaya başlamış?




Bir de 30?lu yılların ikinci yarısında ülkeye akın eden Mısır filmleri ile beraber bu müzik kendisine Anadolu?da iyice yer edinmiş?Sonra bu durum bir süre böyle devam etmiş ve gelmişiz 1950?li yıllara?O dönemde tabii köyden kente göç hızlanmış ve taşralı kesim kendisini siyasi alanlarda hissettirmeye başlamış.Ayrıca ülkede ?gazino? kavramı ortaya çıkmış ve bu yeni oluşumlarda arabeske kayan müzik öğelerine yer verilmiş, tabi böyle olunca o zaman ki sosyetemiz bu müzikle tanışmış ve dinlemeye başlamış?Tabi bu miş ve mış?lardan sıkıldınız biliyorum evet ben de sıkıldım gelelim yakın zamana?


   Efendim işin temelleri o dönemde atıldıktan sonra günümüz Arabesk?inin ilk örneğini ?Bir teselli ver..? plağı ile Orhan Gencebay çıkarmış?Ardından Müslüm Gürses , Ferdi Tayfur ve diğer isimler gelirken belki de o dönemlerin en sevimlileri K.Emrah ve K. Ceylan figürleri idi?Gerçi onlar biraz daha 80 sonrasına rastlıyordu? Özellikle neden 70?li yıllar?İnsan biraz düşünüyor da , o zaman köyden kente göçün hızının  en yüksek olduğu ve insanların bir kimlik bulanımı yaşadığı yıllar olarak göze çarpıyor?ve gettolarda oluşan bu kültür giderek büyümeye ve kendisini ifade etmeye başladı?sanırım bu ifadenin en somut örneklerinden birisi de Arabesk oldu?başka bir şekilde patlayacak olsa sanırım bu büyük bir iç savaş ya da isyan şeklinde olabilirdi?Arabesk?in içinde ilginç bir tahrip etme hevesi ve bozma isteği var?Düzene karşı gelen ama bunu belirli bir politik çizgi içinde değil tamamen spontane geliştiren bir düzensiz kültür fışkırması diyebiliriz? Daha çok kent yaşamına sırt çevirme değil de kent yaşamını anlamlandırmaya çalışan bir çaba fark ediyoruz arabesk kültür içerisinde?


    Efendim başlarda şoförlerin ve kırsal kesimden yeni gelenlerin dinlediği müzik türü olarak yaftalanan arabesk , tüm toplumu etkisi altına almaya başlıyordu aslında?Minibüslerde rastlanan bir müzik oldugu için bir dönem minibüs müziği olarak da adlandırılmıştı?Hatta TRT yasak getirdi , küçümsendi ama bu elit tavırlar Arabesk?i daha da büyüttü? Arabesk?in devlet katında sevgi ile karşılandığı yıllar Özal dönemine tekabül eder?Özal?ın arabasında Arabesk dinlemesi ve arabesk şarkıcılar ile bir araya gelmesi aynı zamanda o dönemdeki ANAP?ın da politik çizgisini tanımlamaktaydı aslında..


     Bu arabeskle ilgili hakkaten yazdıkça yazılır ? ama son olarak söylemek gerekirse Arabesk aslında bir kültür değil kültürsüzlük olarak tanımlanabilir, belki ciddi bir iddiadır ama son dönemde yaşadığı tıkanma ve pop?a kayan , Teoman ile düet yapan bir Arabesk?in kendisini kültür etiketi ile tanıtabilmesi sunabilmesi imkansızdır?Arabesk ne yazıkki aşırı dünyevi ve somut inançlıdır?ve arabesk dinleyenlerin bir çoğu da bir gün bu isyanı dile getiren şarkıcılar gibi köşeyi dönüp şöle acılı bir kaset çıkarmaktan başka bir şey düşünmemektedir?.


Not: 18 Haziran 2006'da yazdığım ve arşivden sizler için seçtiğim bir yazı...