Japonya ve artan güvenlik ihtiyacı

İkinci Dünya savaşından sonra askeri kapasite konusunda son derece sınırlı bir formatı bulunan Japonya'nın son zamanlarda Çin ile olan gergin ilişkisi ve ABD'nin Ortadoğu'dan Pasifik'e yönelen stratejisi, Japonya'yı yeni bir güvenlik ikilemi ile karşı karşıya bırakmıştır.


Çin ile Japonya arasında bulunan Senkaku adaları bölgesinde iki tarafın da adalar üzerinde hak iddia etmesi ve Yonagoni adasında Japonya'nın devam eden askeri inşaatı ilişkileri hassas bir noktaya getirmiş durumda. Askeri bir radar istasyonu kuran Japonya, Çin'in şimşeklerini üzerine çekerken, ABD bölgede Japonya ile giderek yakınlaşmaktadır.

Yonagoni adasında 150 kadar askeri personel bulunduran Japonya diğer adalarda da askeri çalışmalar yapmak için hazırlık yapmaktadır. Japonya Savunma Bakanı Itsunori Onadera, diğer adalarda da faaliyet gösterebileceklerini belirtmiştir.

Çin'in sorunlu adalar bölgesi üzerinde hava savunma sahasını genişletme çabasında bulunması hiçbir ülke tarafından kabul görmezken aynı zamanda Japonya'nın askeri yapısını ve güvenlik stratejilerini yeniden gözden geçirmesine neden olmuştur. Uzun zamandır askeri açıdan hareketli olmayan Japonya gerek Japon ordusunun yeniden restorasyonunda gerekse askeri teçhizat ve askeri yerleşim konusunda bir atılım içerisindedir.

ABD ile Japonya'nın bölgedeki yakınlaşması aynı zamanda Japonya ve Rusya arasındaki Kuril adaları meselesi, Soğuk savaşın pasifikte yeniden kristalize olduğunu ve ciddi gerilimlerin yeniden ortaya çıkabileceğini göstermektedir.

Shinzo Abe'nin Aralık ayındaki seçimlerde ikinci defa iktidara gelmesi ve milliyetçi söylemlerdeki artış Japonya'yı güvenlik anlayışında bir takım değişikliklere zorlamıştır. Özellikle Çin ve Güney Kore, Abe'yi bu konuda suçlamakta ve Japonya'yı militarist geçmişine doğru sürüklediği konusunda uyarılarda bulunmaktadır.

Japonya Savunma Bakanlığının 2013 yılında yayınlanan White Paper adlı belgesinde özellikle Ordu üzerindeki sivil kontrol üzerinde durulmaktadır. Yine aynı yıl yayınlanan Ulusal Güvenlik Stratejisine göre ise Japonya'nın çevresindeki güvenlik durumu ciddi ve zordur. Ancak bunu Japonya'nın militarist bir yapıya dönüştüğü iddiasına çevirmek hatalı olabilir.

Ama Japonya'nın çevresindeki güvenlik problemlerini çözmek için kabul edilebilir bir caydırıcılık inşa etmeye çalıştığını söyleyebiliriz.