Ortadoğu’da çok kutuplu realizm: ABD ve Çin’in nüfuz savaşı

ABD-Çin rekabeti küresel belirsizliğin yoğunlaşması ile beraber daha karmaşık ve gri bir alana doğru kayıyor. İki ülke arasında devam eden s...


ABD-Çin rekabeti küresel belirsizliğin yoğunlaşması ile beraber daha karmaşık ve gri bir alana doğru kayıyor. İki ülke arasında devam eden sürtünme sadece Asya-Pasifik özelinde değil dünyanın farklı kıtalarında farklı dinamiklerle gerçekleşiyor.

Bu rekabetin yoğun ama örtülü olarak devam ettiği yerlerden birisi de Ortadoğu. Tarihsel olarak büyük güçlerin temel rekabet alanı olan Ortadoğu mevcut rekabette de önemli pozisyonunu büyük oranda koruyor.

Önce şu tespiti yapmak gerekli. ABD'nin Ortadoğu'da etkisi azalıyor. Bu küresel ölçekte de benzer bir momentum içerisinde. ABD'nin gücü azalıyor ancak önemli olan rakip güçlere (Çin ve Rusya) oranlara ne kadar azaldığı meselesi. Bu ölçüm doğru yapılmazsa hatalı çıkarımlar yapılabilir.

Çin, 90'lı yıllar ile başlayan ve 2000 sonrasında hızlanan yükselişi ile beraber dünyanın her yerine ağ gibi yayılan "zayıf bir hegemonik dürtü" ile hareket ediyor. Ortadoğu'nun büyük güçler için önemi biraz klişe olacak ama fosil yakıt konusunda önemli bir kaynak olmasından dolayı. Buna ek olarak Asya'da Avrupa'ya giden ticaret rotalarında kritik bir jeopolitik konuma sahip.

Çin, Ortadoğu’ya “kalkınma çerçevesinde” bakıyor

Öyle ki Süveyş kanalının gemi kazaları ile kapanması sonucunda oluşan zarar ve sorunlar hala hafızalarda. Çin'in de Kuşak ve Yol Girişimi nedeniyle Ortadoğu'dan vazgeçmesi imkânsız. Pekin, Ortadoğu ülkeleri ile kurduğu angajmanı "kalkınma girişimi" denilen bir retorik çerçevesinde inşa ediyor.

Çin bölge ülkelerine verdiği kredilerde altyapının yeniden inşasına ve bu bağlamda bahse konu ülkenin kalkınmasını da yakında takip ediyor. Afrika kıtasına da benzer bir yaklaşım içinde özen gösteriliyor. Tabi bununla beraber Sri Lanka benzeri ülkelerin yaşadığı "borcun geri ödenememesi" şeklindeki sorunlar olduğunu da belirtelim.

Fakat burada ilginç olan nokta şu ki Çin, "her ülke ile ticaret üzerinden benzer bir angajmana giderek" kendine has bir pozisyon inşa ediyor. Örneğin bir yandan İran ile 400 milyar dolarlık anlaşma imzalarken (uygulanması zor gibi) diğer yandan Suudi Arabistan ile SİHA fabrikası kurup sonra da İsrail ile liman anlaşmaları yapabiliyor.

Bu esneklik Çin'e büyük bir manevra alanı sağlamakla beraber özellikle Ortadoğu'nun kronik güvenlik sorunlarına mesafeli yaklaşımı Çin'in Ortadoğu stratejisini "gri bir alana" doğru kaydırıyor.

Ancak Rusya'nın Ukrayna müdahalesi ile başlayan yeni süreçte Ortadoğu'nun öneminin yeniden arttığına şahit oluyoruz. ABD'nin Ortadoğu ajandasını üç konu belirliyor: Enerji, İsrail'in güvenliği ve terörle mücadele. Bu üç alanla ilgili yaşanan gelişmeler ABD'nin bölgeye yönelik yaklaşımında önemli bir etkiye sahip.

Örneğin yaptırımlar nedeniyle Rusya'nın petrolünün sınırlı bir şekilde ihraç edilecek olması fosil yakıt konusunda gözlerin yeniden Ortadoğu'ya dönmesine neden oldu. Yine İsrail ve İran arasında derinleşen rekabetin Lübnan üzerinden büyük bir çatışmaya dönmesi ihtimali sıcaklığını koruyor.

Burada dikkat edilmesi gereken husus ABD-Çin rekabetinde Ortadoğu cephesinin bazı özelliklere sahip olmasıdır. Ortadoğu'da sadece Çin ve ABD değil aynı zamanda Rusya ve İran'ın da önemli bir etkiye sahip olduğunu söylemek gerekiyor. Ortadoğu'da Çin'in ekonomi, Rusya'nın siyasi ve İran'ın da operatif konularda öne çıktığını söylemek mümkün.

ABD'nin bu bağlamda İsrail ile koordine kurmaya çalıştığı ancak İran ile yapılan "nükleer anlaşma müzakereleri" nedeniyle bazı uyum sorunları yaşadığı görülüyor. Ayrıca tüm enerjisini Asya-Pasifik bölgesine kaydırmaya çalışan ABD'nin bir bakıma "odak sorunları" yaşadığı görülüyor.

Olası boşlukların Çin ya da diğer güçler tarafından doldurulması mümkün mü?

Bu soruya kısa vadede cevap vermek zor. Ancak bazı somut veriler üzerinden çıkarımlar yapmak mümkün. Öncelikle Çin hiçbir şekilde bölgenin siyasal ya da güvenlik mimarisi ile ilgili bir inisiyatif almayı düşünmüyor.

Öte yandan ABD’nin bölgedeki kalıcı üslerde yaklaşık (65 bin) askerinin olması da bir başka önemli veri. Bununla beraber ABD, Ortadoğu’ya her sene (10) milyar dolara yakın yardım yapıyor. Doğrudan yabancı yatırım miktarının da yüksek düzeyde olduğu biliniyor.

Çin’in bölgeye yaptığı yatırımlar ise ABD’ye göre giderek güçlenen bir grafik sergiliyor. 2019'a kadar Körfez'deki Çin yatırımları özellikle limanlar ve altyapı olmak üzere 177 milyar doları aşmış görünüyor.

İkili ticaret konusuna gelince Çin çok etkin. Çin, 2021'de 330 milyar dolarlık rakamlarla Arap ülkelerinin başlıca ticaret ortağı haline gelmiş durumda. Çin, Suudi Arabistan ve Irak gibi ülkelerden yoğun şekilde petrol ithal ediyor. Dolayısı ile Çin açısından enerji noktasında Ortadoğu vazgeçilmez bir kaynak.

Gerçi Rusya ile petrol ithalatı konusunda en makul dönemi yaşayan Çin konjonktürel olarak elini rahatlatsa da Ortadoğu’dan vazgeçmeyecektir. Yakın dönemde Irak ile yapılan önemli anlaşmalar ve Suriye’nin yeniden inşası (henüz somut adımlar atılmasa da) konusunda Çin’in hamleleri dikkat çekmektedir.

Sonuç olarak Ukrayna meselesi büyük güç rekabetindeki dinamikleri mobilize etmiş görünüyor. ABD bölgede askeri olarak güçlü. Yani Mao’nun “iktidar namlunun ucundadır” şiarına bakılırsa ABD’nin Ortadoğu’daki nüfuz alanı devam edecektir. Fakat ekonomik alanda bölge ülkelerinin Çin ile ciddi bir angajman içerisinde oldukları ve Çin’in içişlerine karışmayan yaklaşımı nedeni ile uzun vadede Çin’e artan oranda bir eğilim gösterecekleri söylenebilir.

Öte yandan Çin’in Rusya ile bölgede birlikte hareket edebileceği şeklinde bir argüman ise özellikle şu aşamada zayıf görünüyor.

Çin’in hedefi Ortadoğu’da ABD ile dengeli rekabet

Çin, Ortadoğu konusunda bir süre daha “bölgesel siyasi işlere ve çatışma noktalarına” karışmadan ABD ile dengeli bir rekabeti sürdürmeyi deneyecektir.

Buradan şu sonuçlara ulaşabiliriz. ABD, uzun süredir Çin ile olan küresel rekabetinden dolayı Ortadoğu’dan kademeli olarak çekiliyordu. Ancak Ukrayna meselesi gibi gelişmeler bu eğilimi zayıflattı. Dolayısı ile ABD bölgeden çekilmiyor ve muhtemelen Çin ile devam eden küresel rekabetinde burayı da bir cephe olarak değerlendirecek.

Öte yandan Çin, Ortadoğu’da oluşacak olası boşlukları değerlendirmek istiyor mu ve buna kapasitesi var mı sorularını da cevaplamak gerekiyor.

Çin her yerde olduğu gibi Ortadoğu’da da ekonomik angajmana girmeye istekli ancak bu istek bölgenin total olarak sorumluluğunu almak anlamına gelmiyor. Ekonomik kapasite geniş ama bölgeye yatırım konusunda henüz rakiplerini fersah fersah aşmış bir pozisyonda değil.

Ayrıca Çin askeri olarak bölgede yok. Bu önemli bir faktör. Bölge ülkelerinin ABD’den çok Çin’e eğilim göstermeleri hem meşruiyet sorunlarını ötelemeleri hem de altyapının inşası noktasında avantajlı bazı durumların oluşması nedeniyle şu anda konjonktürel bir makuliyet barındırabilir. Ancak ABD ve Çin’in herhangi bir ülke üzerinden olası bir karşılaşması nasıl sonuçlanabilir test etmek zor.

Çin’in bu nedenle bölgedeki dikkatini üst düzeyde tutacağı ve küresel rekabetin seyrini takip edeceğini söyleyebiliriz. Olası bir Tayvan krizinin buna nasıl etki edeceği tamamen başka bir yazının konusu olabilir.


Dr.Hüseyin Korkmaz. 

Yazar, başta ABD-Çin ilişkileri olmak üzere Çin ve Asya Jeopolitiği üzerine odaklanan bir araştırmacıdır. 

@drhkorkmaz

YORUMLAR

Ad

1 Mayis,2,127 saat,1,1789,1,1984,1,2.mahmud,1,2003,2,2007,1,2009 Honduras Darbesi,1,2009 local elections istanbul,1,2009 yerel secimler analiz,1,2010-2011 sampiyon fenerbahce,1,2011 chp secim,1,2014,2,28 subat,1,80-039ler,1,90-039lar,1,A.Demir,1,A.Gücü,1,ab,5,abbas kiarostami,3,abd,107,abd askeri,1,abd dış politikası,7,abd ordusu,6,abd savunma bakanlığı,1,abd sinema sanayi,1,abd-çin ilişkileri,4,abdel fattah al-burhan,1,Abdulbari Atwan,1,abdullah abdullah,2,acik kaynak,1,aclik,1,adamin biri doktora gitmis...gidis o gidis,1,adsense,1,afd,1,afgan,3,afgan halki,3,afgan ordusu,3,afganistan,21,afganistan güvenliği,2,afganistan seçimleri,2,afganistanda ne yapmali,1,afghan war,1,afghanistan,5,afis,1,africa,1,afrika,7,Agenda,1,ahmedi nejad,2,ahmedinecad,1,ahmedinejad,3,ahmet davutoglu,2,ahmet davutoğlu,1,ak parti,3,akademik yazmak,1,akita,1,aktutun jandarma,2,aktutun karakolu,2,al pacino,1,Aleksey Petrosian,1,ales,1,alex,1,ali surmeli,1,ali şen,1,aliyev,1,alkislarlayasiyorum.com,1,almanya,4,alternative columnist,1,altinizcizdiklerim,1,america,4,american,1,american health reform,1,amerika,16,Amerika,1,amerika saglik reformu,1,amerikan dis politikasi,1,amerikan futbolu,1,amiri,1,anadol,1,anadol stc-16,1,anadolu,2,analiz,4,anayasa,1,and,1,animal,1,animasyon,2,ankara,2,ankaragucu,1,ankaragucu kume duser mi,1,apec,1,apple,1,arabesk,3,arap,1,arap bahari,2,arap basini,1,arap dunyasi,1,arap halk hareketleri,1,arctic,1,arog,1,artun yeres,1,asabiyye,1,asim velioglu,1,asker,17,asker TSK sava,1,askeri,2,askeri gelişim,1,askeri harcama,1,askerler,1,aslan,1,asphalt,1,asphalt paved,1,Asya,25,ata demirer,2,ata nirun,1,ateşgücü,1,aukus,2,australia,1,avci,1,Avcilar-Zincirlikuyu,1,avrasya,2,avrasya projesi ve kirgizistan,1,avrupa,3,avustralya,3,axis shift,1,ayaz,1,Aydın,1,aykut hoca,1,aykut kocaman,3,aziz yildirim,1,b sinifi amerikan filmleri,1,baas,1,bacasiz sanayi,1,bada,1,bağdadi,1,bahreyn,1,baklava,1,balıkçı tekneleri,1,barack,1,barack husein obama,2,barack huseyin obama turkiye'de,1,barack hussein obama,1,barack obama,5,Barack Obama Cairo Speech,1,barack obama yemin toreni izle,1,Barack Obama'nın Mısır Konuşması,1,barış görüşmeleri,1,barlar sokagi,1,barry newman,1,barzani,1,Baskan,2,baskan obama,1,baskanlik,1,baskanlik sistemi nedir,1,bati libya,1,bayrak,2,bayram,1,bbp,1,bechtel,1,bedrettin,1,behzat,1,behzat c,1,belediye,3,belucistan,2,benzin,1,benzin 4 lira,1,benzine zam,1,besiktas,1,beşir,1,beyaz,1,beyazit sahaflar carsisi,1,beyazit sahaflar carsisi nerede,1,Biden,8,big data,1,bilgi,1,bilimkurgu,1,bir zamanlar kuveyt,1,bira,1,biscuit,1,bitcoin,2,bitcoin wallet,1,biyoyakit,1,blackwater,1,Blog,32,blog servisleri,1,blog yazarlığı,2,blog yazmaya neden basladim,1,blogcu,17,blogcu ordusu,1,blogcu.com,3,blogculuk,4,blogger,12,blogger acildi,1,blogger army,1,blogger.com,1,blogging,2,blogosfer,2,blogspot,1,bm,1,bm 1973 sayili karar,1,bm raporu,1,bodrum,2,boko haram,1,bolivya,2,bolton,1,bolunur mu,1,bop,1,bosch,1,bölgesel güvenlik,1,bölgesel hegemonya,2,bölgesel ittifak,1,brent,1,brezilya,1,britain,1,britanya,1,bruce lee,1,bruce willis,1,bugun gazetesi,1,bukres,1,burger,1,bursa,4,bush,3,büyük doğu dergisi,1,cam tavan sendromu,1,carr,1,carter,1,catisma,2,cavit akarsu,1,cem y?lmaz,1,cem yılmaz,2,cemal aydin,1,ceo,1,ceto,1,cevat akarsu,1,chabahar,1,challenge,1,charles bukowski,1,charles dickens,1,charlize theron,1,china,25,chp,5,chp kurultay,1,chris hedges,1,christopher nolan,1,churchill,1,cilgin proje,1,cin,3,cin ve obama,1,city architecture,1,clash of the titans,1,claus von stauffenberg,1,Cloudy With A Chance Of Meatballs,1,cocuk esirgeme kurumu,1,cocuklar,2,cokuluslu sirket,1,Cold War,1,competition,1,concrete,1,concrete road,1,coronavirus,1,covid-19,1,cox,1,cpec,1,Cumalikizik Village,1,cumhuriyet,2,cumhuriyet halk partisi,1,cumhuriyetciler,1,cuneyt arkin,2,Ç.Rize,1,çatışma,1,Çeviriler,5,çin,76,çin dış politikası,2,çin ordusu,3,çin sineması,1,çin-pakistan,1,çin'in dış politikası,1,Çorum,1,dadas hasan,1,daglik karabag,1,Daniel Klein,1,danimarka,1,danny boyle,2,dante lam,1,david galula,1,davos,2,davutoglu,5,democracy,1,demokrasi,6,denge,4,deniz baykal,1,deniz milisleri,1,deniz ulke,1,deniz ulke aribogan,1,Dennis L. Okholm,1,deprem,2,deri,1,dersane,1,dershaneler,1,dev kedi,1,devlet,12,devlet nedir,1,devrim,9,devrim 2.0,1,devrim demirel,1,devrimci kaddafi,1,di caprio,2,dialogue,1,digiturk,1,dikiştutmaz sabri,1,diplomasi,5,diplomat,1,direktuvar,1,diriliş,1,dis politika,1,diyalog,1,diyarbakir,1,dizi,3,django,1,doctor parnassus,1,dodge challenger,1,dogu avrupa,1,dogu libya,1,doksanlar,1,doktor,1,doktrin,1,dolar,1,domuz gribi,1,Don elkins,1,donerci eminonu,1,dram,1,dudullu,1,dudullu postasi,1,durus,1,Dünya,63,dürüm,4,e-kitap,1,ebu ala el afri,1,egitim sistemi,1,egypt,1,ekmek,2,ekonomi,6,ekvador,1,el besir,1,el cenabi,1,el kaide,1,el mutlak,1,elektronik,1,eleştirel teori,1,eminonu,1,emniyet,1,emrah,1,emre akoz,1,en yasli blogcu,1,endonezya,1,enerji,2,england,1,english,25,eralp noyan,1,erdogan,1,Eric Von daniken,1,erol tas,1,erzurum,1,esad,3,eşref gani,2,etanol,2,etnik catisma,1,eugene safian,1,eve giden yol,1,evo morales,1,evsiz cocuklar,1,eyup,1,eyup sultan turbesi,1,factotum,1,fakir,1,fasizm,1,fast food,1,fazil say,1,felsefe,1,felsefe yapmaki flozof,1,felsefenin baslangic ilkeleri,1,felsefeye cagri,1,fener,1,fenerbahce-young boys maci analizi,1,Fenerbahçe,3,fenomen,1,fenomen dergisi,1,fetih 1453,1,fırın,1,filistin,1,film,9,film analiz,2,film elestirisi,1,foreign policy,1,forma,1,foto,3,fotograf,4,francis fukuyama,2,fransa,2,fransiz devrimi,3,franz oppenheimer,1,freida pinto,1,friendfeed,1,fsb,1,futurizm,1,fuze,1,fuze kalkani,1,fuze kalkani projesi,2,füze,1,G. Birliği,1,G.Antep,1,g20,1,g7,2,galaktikinsan,1,garanti,1,gastronomical racism,1,gates,1,gaza,1,gazete,3,gaziantep,1,gaziantep baklavacisi,1,gazze,4,gecekondu,1,gecekondu sava Irak ABD,1,gelecegin haritasi,1,gelecek,2,gelir adaletsizligi,1,gemi,2,genel baskan kilicdaroglu,1,genelkurmay,4,genelkurmay baskanligi,1,geopolitic,1,george bush,1,george clooney,1,george politzer,1,georgia,1,gerasimov,1,gerilim,2,germany,1,ghani,1,gida fiyatlari,1,giddens,1,global,1,global interregnum,1,gol,1,google,2,google keep,1,gozleme,1,graham fuller,1,gramsci,2,grotius,1,guc dengesi,1,gunes harekati,1,guney amerika darbeleri,1,guney sudan,1,guney sudan petrol boru hatti,1,gunluk kisisel gazete,1,guray,1,gursel tekin,1,guvenlik,3,guvercin ordusu,1,guzelyali,1,Gündem,30,güney asya stratejisi,1,güney kore,3,güvenlik,2,güvenlikleştirme,1,gwadar,3,haarp projesi,1,haber,3,haberler,2,haberturk,1,haberturk gazetesi,1,hachi,1,hachiko,1,Hachiko A Dog's Story,1,hadigari,1,haifa limanı,1,hakan balamir,1,hakkari,1,halford mackinder,1,halikarnas,1,halit ergenc,1,halk,4,halklar,1,halo,1,haluk bilginer,1,hamaney,1,hancock,1,hap veren amca,1,harekat,2,harem,1,hariri,1,harp akademileri,1,harun,1,hasan bulent kahraman,1,hayal,1,hayalet,1,hayat,3,hayvan partisi,1,hayy kitap,1,health care,1,heartland,1,hedging,1,hegemony,2,hegemonya,8,henry chinaski,1,henry kissinger,1,hibrit savaş,6,hindistan,5,hitler,1,hobbes,1,hobsbawm,1,hoffman,1,hollywood,1,honduras,1,hong kong,2,hong kong olayları,1,howard hawks,1,ht gazete,1,huawei,1,hububat,1,hukuk,1,hukumet,1,hurrem sultan,1,husnu mubarek,2,hussoloji,12,hybrid,1,hybrid warfare,1,ırak,3,Irak,15,ırak seçimleri,1,Iraq,2,ışid,2,Işid,1,ibrahim tatlises,1,icerik,1,icerik hirsizligi,1,idam,1,idealizm,3,idealizm nedir,1,ideoloji,1,iett,1,ihh,1,ihracat,1,iklim degisme,1,iklim savaslari,1,iktidar,1,ilk turk spor arabasi,1,ilker basbug,1,imdat bayram,1,imran khan,1,imza kampanyasi,1,inception,1,ingiltere,3,insani yardim gemisi,1,insani yardim vakfi,1,internet,7,ipad,1,ipad 2,1,ipek yolu,1,iphone,1,iphone 4,1,iraj,1,irakiye,1,iran,31,iran füze,1,iran nuclear,1,iran ordusu,1,iran presidential election,1,iran secimleri,2,iran sinemasi,3,iran ve nukleer,1,iran ve turkiye,1,iran ve twitter,1,iranian cinema,3,isci bayrami,1,isciler,1,iskender,1,iskender kebab,1,iskender kebap,1,iskender ve kizi,1,iskenderin kizi,1,islam devleti,1,israel,1,israil,11,İsrail,1,israil ordusu,1,issizlik,1,istanbul,10,istihbarat,1,istihdam,1,isvicre,1,isyan,2,işbirliği,2,itaatsizlik,1,italian,1,italya,2,italya'da fasizm,1,ithalat,1,iyi yazmak,1,james franco,1,japon,1,japon ordusu,1,japonya,4,japonya demokrat partisi,1,jeopolitik,3,jim carrey twitter,1,jinping,11,jintao abd'de,1,johnny deep,1,jokowi,1,journalism for citizen,1,kachin,1,kaddafi,9,kaddafinin oglu,1,kader,2,kadikoy,1,kadir topbas,2,kahvehane,1,kalkan,1,kalpgah,1,kamil koc,1,kan,5,kanada,1,kanal d,1,kanalistanbul,1,kanalizasyon,2,kanuni sultan suleyman,1,kaos,1,kapali carsi,1,kapitalizm,1,kar,1,karachi,1,karadeniz,1,karar,2,karate,1,karsiyaka,1,karsiyaka-kasimpasa mac analizi,1,kasım süleymani,1,kasimpasa,1,kaygisizlar,1,kayhan yildizoglu,1,kc-135,1,keep,1,kemal kilicdaroglu,5,kemal sunal,3,kentucky,1,kentucky fried chicken,3,kenya,2,kerrubi,1,kesanli ali destani,1,keşfolunmak,1,kfc,2,kfc panini burger,1,kırım,2,kilic disli kaplan,1,kim jong un,2,kiraathane,1,kirgizistan isyani,1,kissinger,1,Kitap,11,kitap özet,1,kitap özet indir,1,kitap özetleri,1,kiyamet,1,kofi annan,1,kofte yagmuru,1,kola,1,komedi,2,konstrüktivizm,1,konstrüktivizm nedir,1,konvansiyon,1,kopenhag school,1,kopru,1,korengal vadisi,1,korengal valley,1,koridor,1,korku,2,kovboy millet,1,kozyatagi,1,kral halife,1,kriz,2,kucuk emrah,1,kucuk mucahit,1,kulturel,1,kung-fu,1,kupa,1,kuresellesme,3,kuresellesme nedir,1,kurtlar vadisi 55.bolum,1,kurtlar vadisi pusu,4,kurtlar vadisi pusu 46.bolum izle,1,kurtlar vadisi pusu 47.bolum izle,1,kurtlar vadisi pusu analiz,1,kurtlar vadisi pusu yeni sezon,1,kuşak ve yol girişimi,3,kutup,1,kuzey irak,10,kuzey irak harekati,1,kuzey kore,4,kuzey suriye,1,küresel hegemony,1,küresel hegemonya,2,küresel imparatorluk,1,küresel rekabet,2,küresel ticaret,1,latin amerika,1,leap,1,leap motion,1,lebron james twitter,1,lee van cleef,1,lenin,1,leviathan,1,liberal uluslararası düzen,1,libya,13,libya turk insaat,1,libyada olaylar,1,libyali,1,lig,2,lig tv,1,liman,1,lopez,1,lubnan,1,lubnan hukumet krizi,1,luccarian,1,lübnan,2,mac analiz,1,mackinder,1,mahsun kirmizigul,1,Makale,223,malezyai el-kaide,1,maliki,1,manifesto,1,manolo,1,manset,3,manuel zelaya,1,Map of Energy,1,mars,1,marsa seyahat,1,martin scorsese,1,mattis,2,mavi marmara,2,mayıs,1,meatball,1,mecidiyekoy,1,mecliste konusma,1,media,1,medvedev,1,medya,9,mehdi savaşları,1,mehmet barlas,1,meksika ve blog,1,melih gokcek,1,memati,1,mendil satan cocuklar,1,merkel,1,meshur fasulyem,1,metal FIRTINA,1,metin erksan,1,metro,1,metrobus,3,Mevlana Celaleddin RUMİ ve NOSTRADAMUS,1,mexico,1,meydan,1,meyve sikacagi,1,meyve suyu,1,mezhep,1,mezopotamya,1,michael jackson,1,middle east and soft power turkey,1,milliyetçilik,1,minare,1,minare yasagi ve avrupa,1,mineral,1,misir,6,misir devrimi,1,misir halk isyani,1,misir isyani,1,misir ve devrim,1,misrata,1,mitrany,1,mizah,3,modern,3,modern tip,1,modernizm,1,moğolistan,1,mohsen makhmalbaf,3,morgenthau,1,mortgage,1,moskova,2,msn roportajlari,1,mubarek,4,mubharek,1,mucadele,2,mudahale,1,mudanya,1,mugla,1,muhalefet,1,muhammed yusuf,1,muharrem ince,1,muhendis,1,Muhiyddin-i ARABİ,1,muhsin yazicioglu,2,muhtesem yuzyil,2,multipolar world,1,murdoch,1,muro,1,musavi,1,musevi,1,muslum gurses,1,musluman kardesler,1,mussolini,1,mustafa sarigul,2,musterek dostumuz,1,myanmar,1,napolyon,2,nasa,1,nato,15,nato genel sekreter,1,nato isaf,1,nazi,1,nazi iktidari,1,necati cumali,1,necip fazıl kısakürek,1,Nedir?,2,nejat isler,1,nemeth,1,neo-pers imparatorluğu,1,Nevşehir,1,new england patriots,1,new york,1,new york'ta bes minare,1,newspaper,1,newyork,2,newyork giants,1,Nietzsche oldu Bir Hipopotam Olarak Yeniden Dogdu,1,nijerya,2,nuclear crisis,1,nufus sayimi,1,nukleer,2,nuri alco,1,nusayri,1,nükleer,1,nükleer görüşmeler,2,obama,20,obama doktrini,1,obama health care,1,obama kazandi,1,obama mecliste,1,obama saglik reformu amerika,1,obama ve jintao,1,obamanin afganistan plani belli oldu,1,obamanin meclis konusmasi,1,obor,1,okan bayulgen,1,okul,2,okuma,1,olaylar,1,Olive Riley,1,olumcul tuzak,1,omdurman muharebesi,1,one belt one road,7,online muhalefet,1,opec,1,operasyon,9,operasyon kızıl deniz,1,operation,1,operation red sea,1,operation valkyrie,1,ordu,14,orhan gencebay,1,ortadogu,8,ortadoğu,11,ortak bildiri,1,ortaklık,2,osetia,1,osmanli,2,osmanli imparatorlugu,2,osmanli ve modernlesme,1,otantik,1,otobus,1,otobus yolculugu,1,otosan,1,ottoman,1,oyuncak,1,ozel sektor,1,ozgurluk,1,pakistan,6,pakize suda,1,palestine,1,pandemi,1,panini,1,para,1,paradoks,1,parali asker,1,parali ordu,1,parlamento,1,parnassus film yorum,1,parti,1,parti kapatma,1,partnership,1,pasifik,3,pastane simidi,1,patriot,1,Pekin,1,penguen,1,penguen dergisi dudullu postasi,1,people,1,peres,1,performans,1,pes,1,pes 2012,1,pes 2012 fiyatı,1,pes 2012 kaç para olacak,1,petraus,1,petrol,9,petrol fiyatları,1,picnic,1,pierre loti tepesi,1,pirinc,1,pixar,3,piyasalar,1,pizza,1,pkk,1,Platon bir gün kolunda bir ornitorenkle bara girer,1,play-off,1,play-off sistemi,1,polat,1,polat alemdar,3,policy,1,polis,2,politic,2,political party for animals,1,politika,5,politzer,1,polonya,1,pompeo,2,pop,1,populer,1,populer kultur,2,poster,1,posture,1,powerful turkey,1,prebhakaran,2,president,3,prime minister,1,problem,3,proje,2,proud,1,psikoloji,1,pulp fiction,1,putin,13,pyd,1,quentin tarantino,1,radikal hareketler,1,rafael correa,1,rajapaksa,2,raki,1,rasmussun,1,realizm,2,realizm nedir,1,recep ivedik,2,recep ivedik 2,1,recep tayyip erdogan,1,referandum,2,rekabet,3,reklam,1,resim,1,restrepo,1,resurgence,1,richard gere,1,richard holbrooke,1,richard sarafian,1,rivalry,5,road,1,robert cox,1,robert scheer,1,robertdeniro,1,roj tv,1,roportaj,1,ruhlar,1,rupert,1,rus,3,rus istihbaratı,1,russia,10,rusya,39,rusya'da yasam,1,s300,1,s400,1,saad hariri,1,sabah,1,saddam,1,sadr,1,sah rejimi ve iran,1,sahaf,1,sahan gokbakar,2,sahte kabadayı,1,saitabat,1,saitabat waterfall,1,sakar şakir,1,saldiri,2,salgın,1,salman,1,sam amca,1,samet aybaba,1,samire makhmalbaf,3,sampiyon,1,sampiyon fenerbahce,1,sampiyonlar ligi,1,samsung,1,sanal gerçeklik,1,sanal para,1,sarem,1,sarigul,1,sarkisyan,1,sarkozy,1,sarkozy ne yapacak,1,saudi arabia,1,sava abd Irak afganistan somali,1,savas,13,savaslarin ulkesi,2,savaş,7,savaşçı kurt diplomasisi,1,savunma bütçesi,2,scarface,1,schengen visa,1,schengen vizesi,1,seal,1,secim,4,securatization,1,security,1,sehit,2,sehitler,2,sehitler olmez,1,seksenler,1,sekteryan,1,serdar akinan,1,seref zazaoglu,1,seref zazaoglu resimleri,1,serif mardin,1,sezercik,2,shangri-la dialogue,1,show tv,1,shutter island,1,shutter island filmi analiz,1,shutter island filmi yorum,1,siber güvenlik,1,siber güvenlik stratejileri,1,siber savas,1,sifir sorun,1,silah,5,simit,2,simon peres,1,sinbo,1,Sinema,39,sinema iran,3,singapur,2,sino,1,Sinop ve Şırnak,1,sipri,1,sisli belediyesi,1,siyah devrim,1,siyahlar,1,siyasal kultur,1,siyaset,8,Siyasi Tarih,4,siyasi tarih ozet,1,Slumdog Millionaire,1,smilodon,1,smith,1,soft power,1,soft power turkiye,1,soguk,1,sogutlucesme,1,soğuk savaş,3,sokak cocuklari,1,sol,1,Son Dakika,1,son donem turk sinemasi,1,sony dsc 600,1,sorun,3,sosa,1,sosyal kredi sistemi,1,sosyal medya,1,sosyal medya nedir,1,sosyoloji,1,sovyetler,1,Spor,1,Sport Turkish Car 1600,1,spykman,1,sri lanka,4,sscb,3,Stanley M. Honer,1,stauffenberg,1,stc,1,steve jobs,2,steve jobs'un konusmasi,1,strateji,9,stratejik derinlik,2,stratejik ittifak,2,stuxnet,1,su,3,subasi lokanta,1,subat,1,sudan,4,sudan savasi,1,sukiyaki,1,sukiyaki western django,1,sun tzu,1,sunni,1,super kahraman barack obama,1,super lig,1,superbowl,1,superlig,1,suriye,11,suriye meselesi,1,suriye plan,1,susamli tavuk,1,susuz yaz,1,suudi arabistan,9,sümer,1,sylvester stallone,1,şangay,1,şangay işbirliği örgütü,1,şiö,1,tablet bilgisayar,1,tablet bilgisayar alirken dikkat edilmesi gerekenler,1,tabloid,1,tabloid gazete,1,taiwan,2,takeshi miike,1,taksim,1,taliban,2,talih,1,Tam Gün Yasası ve Doktorlarımız,1,tamil,3,Tamil Kaplanları,3,tango,1,taraf,4,tarih,3,tarihin sonu,2,tarihsel,1,tatbikat,1,tayvan,7,Tayvan seçimleri,1,taze meyve suyu,1,tdh,2,tea,1,teknik direktor,1,teknoloji,2,telefon,1,televizyon,3,teror,4,teror saldirisi,1,terorism,2,terorist,1,terorizm,1,thank,1,The Blog Writing the Most Reading of the World,1,the expendables,1,the hurt locker,1,The Imaginarium of Doctor Parnassus,1,think,1,think thank,1,thomas c. hunt,1,Thomas Catheart,1,ticaret,2,ticaret savaşı,1,ticaret savaşları,3,ticari,1,ticari savaş,1,tigers,1,times,2,tinerci,1,titanlar,1,titanlarin savasi,1,tom waits,1,tony montana,1,Top 10 Mexico Blogs,1,toplanti,1,toplum,1,toplumsal,3,toplumsal fay hatti,1,Trabzon,1,traffic,1,trafik,2,tren istasyon,1,trump,18,Tsai Ing Wen,1,tsai ing-wen,1,TSK,9,tuketim,1,tunus,3,turban,1,turbulen,1,turgut ozatay,1,turist,1,turizm,1,turk,2,turk dis politikasi,1,turk futbolu,1,turk isciler,1,turk sinema,3,turk sinemasi,2,turk sinemasi basarili mi,1,turk telekom arena,1,turk televizyonlari,1,turkcell super lig,1,turkey,3,turkey blog,1,turkish,2,turkish bloggers,1,turkiye,20,turkiye arastirmalari,1,turkiye degisim hareketi,2,turkiye devleti,1,turkiye ve kuzey irak,1,turkiye votka,1,turkiye-israil iliskileri,1,turkiye'de toplum ve siyaset,1,turkiye'den vize istemeyen ulkeler,1,turkler isyan iran urmiye,1,turksinema,1,türkiye,3,tv,1,TV8,1,twitter,2,twitter ne ise yarar,1,twitter nedir,1,ucube heykel,1,uds,1,uefa,1,ukraine,3,ukrayna,6,uludag,1,ulus,2,ulus devlet,1,ulusal güvenlik,1,uluslararası iliskiler nedir,1,uluslararası siyaset,1,uluslararasi ekonomik iliskiler,1,uluslararasi iliskiler,2,uluslararasiiliskiler,1,ulvi dogan,1,uncle sam,1,universite,1,up,1,up filmi,1,urmiye,1,us,11,usa,22,uzay,1,uzun ateşkesler dönemi,1,vahsi,1,valkyrie,1,van,1,van depremi,1,van yardim,1,vanishing point,1,Vanspor...,1,varan,1,varan bus,1,varan turizm,1,varil fiyati,1,vekalet savaşları,1,video blogging,1,vietnam,1,visa,1,viyana kongres,1,vize,1,vodka,1,vostok 2018,1,votka,1,waever,1,waltz,1,wang yi,3,war,10,waterfall,1,wendt,1,western,1,why did I start to post blog,1,wikileaks,1,wikileaks depremi,1,will smith,1,wolf warrior diplomacy,1,Wordpress,1,xapo,1,xe,1,xi jinping,9,yada Dr.Bedri Ruhselman,1,yahsi bati,1,yahsi bati cem yilmaz,1,yakt,1,yapay zeka,1,yapisalci yaklasim,1,yargi,1,yas,2,yasama meclisi,1,yasli blogcu,1,yaz,1,yazi,1,yazmak,3,yazmamak,1,yemek,1,yemen,2,yemin toreni izle,1,yeni chp,3,yeni dunya duzeni,1,yeni düzen,1,yeni japonya,1,yeni nesi blogculuk,1,yeni nesil,1,yerel secimler 2009,1,yerli teknik adamlar,1,yes we can,1,yesilcam,6,yilmaz vural,1,yok,2,yolcu,2,yolsuzluk,1,young boys,2,youtube,1,yukari bak,1,yukselen guc turkiye,1,yuvarlama,1,zafer algoz,1,zam,4,zaman,9,zeytinbagi,1,zihin kontrolu,1,zindan adasi,1,zirve,3,ziyaret,1,zte,1,zulfikar tanklari,1,
ltr
item
Hüseyin Korkmaz: Ortadoğu’da çok kutuplu realizm: ABD ve Çin’in nüfuz savaşı
Ortadoğu’da çok kutuplu realizm: ABD ve Çin’in nüfuz savaşı
https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjg7rrrGiDdD9TAdWdn8I3Ar4tNvyhEo_Eyelj7NL1CFGfatKxhnwL08TWsCQXZvgo3JcslFbta6MP8tFHXSz0gGxJ2aYqBp2mzJAoJwQc5Y4uas95mcx1x2R_dlyE8i_IVBRjD6vCITcQUqdne51ZbF8OAVdW_C8m_eu7Eors4sZZUYy52q6lc0zFAmQ/w640-h360/cinrusyaabd.png
https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjg7rrrGiDdD9TAdWdn8I3Ar4tNvyhEo_Eyelj7NL1CFGfatKxhnwL08TWsCQXZvgo3JcslFbta6MP8tFHXSz0gGxJ2aYqBp2mzJAoJwQc5Y4uas95mcx1x2R_dlyE8i_IVBRjD6vCITcQUqdne51ZbF8OAVdW_C8m_eu7Eors4sZZUYy52q6lc0zFAmQ/s72-w640-c-h360/cinrusyaabd.png
Hüseyin Korkmaz
https://www.hussoloji.com/2022/09/ortadoguda-cok-kutuplu-realizm-abd-ve.html
https://www.hussoloji.com/
https://www.hussoloji.com/
https://www.hussoloji.com/2022/09/ortadoguda-cok-kutuplu-realizm-abd-ve.html
true
9221425276943969724
UTF-8
TÜM YAZILARI YÜKLE. YAZI BULUNAMADI. HEPSİNİ GÖSTER. DEVAMINI OKU: YANITLA İPTAL SİL By ANA SAYFA SAYFALAR YAZILAR TAMAMINI GÖSTER ÖNERİLER Etiketler ARŞİV ARAMA TÜM YAZILAR ARAMAYA UYGUN BİR YAZI BULUNAMADI ANA SAYFAYA DÖN PAZAR PAZARTESİ SALI ÇARŞAMBA PERŞEMBE CUMA CUMARTESİ PZR PZT SAL ÇAR PER CUM CMT OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AĞUSTOS EYLÜL EKİM KASIM ARALIK OCK ŞBT MRT NSN MAYIS HAZ TEM AĞT EYL EKM KSM ARL ŞİMDİ 1 DAKİKA ÖNCE $$1$$ DAKİKA ÖNCE 1 SAAT ÖNCE $$1$$ SAAT ÖNCE DÜN $$1$$ GÜN ÖNCE $$1$$ HAFTA ÖNCE 5 HAFTA ÖNCE TAKİPÇİLER TAKİP ET BU YAZI ABONELERE ÖZEL STEP 1: SOSYAL MEDYADA PAYLAŞIN STEP 2: SOSYAL MEDYA İKONUNA TIKLA KODLARI KOPYALA HEPSİNİ SEÇ TÜM KODLAR KOPYALANDI Can not copy the codes / texts, please press [CTRL]+[C] (or CMD+C with Mac) to copy İçindekiler